Uit welke onderdelen bestaat een airco?

Een airco bestaat uit de volgende onderdelen:

• de warmtewisselaar (condensor) binnen-unit
• de warmtewisselaar buiten- unit
• het koelmiddel dat via leidingen door de beide warmtewisselaars stroomt
• de pomp of compressor die het koelmiddel rondpompt tussen de warmtewisselaars
• het expansieventiel

De binnenwarmtewisselaar of binnen-unit heeft als taak om de warmte van de binnenlucht over te dragen aan het koelmiddel dat door de leiding van de warmtewisselaar stroomt.
De buitenwarmtewisselaar of buiten-unit zal de warmte uit het koelmiddel aan de buitenlucht afgeven. Een airco is een gesloten systeem. Het koelmiddel dat door de warmtewisselaars en de leidingen stroomt zal door de pomp (compressor) keer op keer rondgepompt worden en zal nooit uit dat leidingstelsel ontsnappen. Of dat is toch de bedoeling.

De warmtewisselaar of condensor

Een warmtewisselaar is het onderdeel waar de warmte overgedragen wordt (wisselt) van de ene naar de andere stof. Bij een airco is dat van de binnenlucht naar het koelmiddel of van het koelmiddel naar de buitenlucht.
De warmtewisselaar is een gebogen buis met korte lussen waar de lucht met een ventilator langs geblazen wordt waardoor de binnenlucht de buis zal verwarmen. Ook het koudemiddel in die buis wordt verwarmd. Bij de warmtewisselaar buiten gebeurt het precies omgekeerd: de warmte van het koudemiddel wordt via een aantal gebogen lussen weer afgestaan aan de buitenlucht.

De compressor

De compressor is het hart van de airco. Het is een pomp die het gas sterk samenperst (in druk verhoogd). Tijdens dat samenpersen stijgt de temperatuur van het gas tot flink boven de buitenluchttemperatuur (denk maar eens aan het oppompen van een fietsband, die wordt ook warmer). De compressor transporteert de warmte, het opgewarmde gas. Met een koudemiddel wordt de warmte door een compressor (gaspomp) via leidingen tussen het binnentoestel of binnen-unit en buitentoestel of buiten-unit rondgepompt. De buitenlucht is wel warm, maar koelt het hetere gas in de leidingen. De leiding in de warmtewisselaar wordt daardoor door de buitenlucht afgekoeld waardoor het gas in die leiding ook afkoelt en uiteindelijk condenseert (weer vloeibaar wordt).

Het expansieventiel

Dit is heel ingewikkeld en ik was al niet sterk in fysica. Maar ik wil toch volledig zijn. Dus heb ik deze tekst overgenomen van https://aircokiezen.nl/:

“Het expansieventiel bevindt zich in het systeem na de condensor. Dus nadat het koelmiddel is gecondenseerd. Het koelmiddel is dan vloeibaar. Dit koelmiddel moet bij de verdamper gaan verdampen wil het de koelende werking hebben. De compressor zorgt echter dat deze vloeistof onder grote druk de verdamper in wil. Het verdampingsproces moet gecontroleerd plaatsvinden. Een constante stroom van koelmiddel, en ook afgestemd op de hoeveelheid warmte die het koelmiddel kan opnemen in de verdamper moet de verdamper instromen. Daar zorgt het expansieventiel voor. Het expansieventiel is feitelijk een kraan die zichzelf “bedient”. Het expansieventiel heeft namelijk een sensor die zich bevindt in de verdamper. Die sensor meet hoe warm/koud het weg stromend koelmiddel is en zal aan de hand daarvan de hoeveelheid koelmiddel doseren (meer of minder toelaten).

Het expansieventiel heeft overigens nog een andere zeer belangrijke functie. Doordat het vloeibare gas in het expansieventiel (kraan) met een heel klein straaltje koelmiddel de verdamper ingeleid wordt zal een ander natuurlijk verschijnsel zich voordoen waar we dankbaar gebruik van maken bij de airco. Wanneer de koelvloeistof door een heel klein ventiel stroomt zal de druk aan de verdamper kant (dat is dus de warmtewisselaar binnen) sterk verlaagd worden. Voor het expansieventiel is de druk nog erg hoog (door de compressor) en na het ventiel valt die druk voor het grootste gedeelte weg. Het natuurverschijnsel wat nu optreedt is dat een vloeistof in een omgeving van lage druk een lager kookpunt heeft dan een vloeistof in een omgeving met een hogere druk. Door deze drukverlaging zal het koelmiddel al bij zeer lage temperaturen kunnen gaan verdampen, en dat is precies wat we willen want tijdens dit verdampen wordt warmte uit de omgeving opgenomen.”

Op dezelfde website staat er nog veel meer uitleg over de werking van de airco. Voor de liefhebbers of techneuten onder ons zou ik zeggen. Mij is het iets te ingewikkeld.

Foto: Canva

Lees ook bij Koeljekot:

Wat is een multi-split-airco?
Hoeveel verbruikt een airco?
Hoe onderhoud je een airco?
Wat is de klimaatimpact van de verschillende koudemiddelen van een airco?
6 tips om je airco zuinig te gebruiken